Διαβήτης και Αλκοόλ
Στη σημερινή εποχή έχουμε πλέον κατανοήσει ότι οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη δεν πρέπει να ζουν με στερήσεις. Από την άλλη φυσικά, θα πρέπει - όπως και όλοι οι άνθρωποι - να είναι προσεκτικοί στην καθημερινότητά τους και να υπακούουν σε βασικές αρχές, με την εφαρμογή των οποίων θα διατηρήσουν ικανοποιητικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και θα αποφύγουν τις διαβητικές επιπλοκές.
Ειδικά όσον αφορά στο χρήση αλκοόλ, είναι γεγονός ότι η κατανάλωσή του σε λογικές ποσότητες αποτελεί για σημαντικό τμήμα του πληθυσμού μία ευχάριστη συνήθεια. Εντούτοις, το αλκοόλ επιδρά έντονα στη ρύθμιση του μεταβολισμού μας, στα επίπεδα σακχάρου και στη διαχείριση των λιπών στο σώμα μας. Για τους λόγους αυτούς, οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να έχουν στο μυαλό τους τους 10 παρακάτω "κανόνες", με τη βοήθεια των οποίων θα μπορούν να απολαύσουν ένα ποτό χωρίς τύψεις και χωρίς ιδιαίτερους κινδύνους.
1. Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ με κενό στομάχι:
Η απορρόφηση του οινοπνεύματος από το γαστρεντερικό σωλήνα είναι μεγαλύτερη με κενό στομάχι.
Επιπλέον, ο κίνδυνος εμφάνισης υπογλυκαιμίας και γαστρικών διαταραχών είναι μεγαλύτερος.
2. Προσοχή στο είδος του φαγητού:
Το φαγητό ή το snack που θα συνοδεύει το ποτό σας καλό είναι να μην είναι αποκλειστικά υδατανθρακούχο (π.χ. μόνο πατατάκια, σκέτα ζυμαρικά, γλυκά), αλλά να περιέχει εκτός των υδατανθράκων και κάποια ποσότητα πρωτεϊνών με λίγα ωφέλιμα λιπαρά (κρέας ή ψάρι, τυρί ή γιαούρτι, ξηροί καρποί κλπ.)
3. Δεν τρώμε λιγότερο για να μην παχύνουμε:
Όταν καταναλώνουμε αλκοόλ δεν πρέπει να θεωρούμε ότι μπορούμε να "εξισορροπήσουμε" την κατάσταση τρώγοντας λιγότερο φαγητό ώστε να μην παχύνουμε. Προσοχή, εάν αυτό συμβεί (α) διαταράσσουμε το μεταβολισμό μας και (β) αυξάνουμε τον κίνδυνο για εκδήλωση σοβαρής υπογλυκαιμίας.
4. Αποφύγετε την κατάχρηση χρησιμοποιώντας τις "μονάδες αλκοόλ":
Εξοικειωθείτε με τις "μονάδες ή μερίδες αλκοόλ" έχοντας υπόψη σας τα κάτωθι:
- Μία (1) μονάδα αλκοόλ περιέχει 12-14 gr οινοπνεύματος και ισοδυναμεί με 250-350 ml μπύρα (αναλόγως αλκοολικών βαθμών), 120-150 ml κρασί (αναλόγως αλκοολικών βαθμών), 80 ml απεριτίφ και 40-50 ml "σκληρότερων" ποτών όπως ουίσκυ, βότκα, ρούμι, τζιν, ούζο, τσίπουρο κλπ.
- Ημερήσια επιτρεπόμενη κατανάλωση για τις Γυναικες: Έως μία (1) μονάδα αλκοόλ.
- Ημερήσια επιτρεπόμενη κατανάλωση για τους Άνδρες: Έως δύο (2) μονάδες αλκοόλ.
5. Επαρκής ενυδάτωση:
Τα ποτά δεν υποκαθιστούν τη λήψη υγρών. Η σωστή ενυδάτωση είναι σημαντική για την καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού των υδατανθράκων, την αποφυγή της αφυδάτωσης και τη διατήρηση ικανοποιητικών τιμών γλυκόζης στο αίμα.
6. Επαρκής έλεγχος επιπέδων γλυκόζης στο αίμα:
Η υπογλυκαιμική δράση του αλκοόλ είναι παρούσα για αρκετές ώρες μετά την κατανάλωση ποτού, γι'αυτό και είναι φρόνιμο να μη λησμονείτε να ελέγχετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας αυτές τις ημέρες. Συστήνεται αυτοέλεγχος (α) πριν τη λήψη αλκοόλ, (β) 2 ώρες μετά, (γ) εάν δε λάβετε γεύμα για περισσότερο από 3 ώρες και (δ) οπωσδήποτε πριν τη βραδινή κατάκλιση. Επί χαμηλών ή οριακά χαμηλών τιμών, διορθώνετε την κατάσταση τρώγοντας ένα μικρό γεύμα (π.χ. λίγο γάλα ή γιαούρτι, 2-3 φρυγανιές, λίγο ψωμί, 7-8 ξηρούς καρπούς κ.α.)
7. Αποφύγετε το αλκοόλ μετά από έντονη άσκηση:
Η ως άνω συνθήκη οδηγεί πολύ συχνά σε εκδήλωση σοβαρών υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
8. Αποφύγετε το αλκοόλ σε έντονη απορρύθμιση του Διαβήτη:
Όταν για οποιοδήποτε λόγο βρίσκεστε σε περίοδο έντονης απορρύθμισης και οι τιμές σακχάρου σας είναι πολύ υψηλές ή/και πολύ χαμηλές, αποφύγετε τα οινοπνευματώδη μέχρι να επιτύχετε καλύτερες ρυθμίσεις, ιδίως μάλιστα εάν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη τύπου-1 ή από σακχαρώδη διαβήτη κύησης.
9. Αποφύγετε την προσθήκη ανθρακούχων αναψυκτικών στο ποτό σας, καθώς και τα πολύ γλυκά ποτά:
Τα ανθρακούχα αναψυκτικά αυξάνουν την απορρόφηση του οινοπνεύματος από το γαστρεντερικό σωλήνα.
Όσον αφορά στα πολύ γλυκά ποτά, επιφορτίζουν τον οργανισμό σας με πολλές περιττές θερμίδες.
10. Υπογλυκαιμία ή Μέθη?
Προσοχή: Η υπογλυκαιμία και η μέθη εκδηλώνονται συχνά με παρόμοια συμπτώματα. Για το λόγο αυτό, εάν νιώσετε αδυναμία, καταβολή, ζάλη, τρόμο, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, πείνα ή αίσθημα κρύου ιδρώτα, μετρήστε άμεσα το σάκχαρό σας πριν προβείτε σε περαιτέρω ενέργειες. Εάν οι τιμές γλυκόζης είναι χαμηλές, αντιμετωπίστε σωστά το επερχόμενο υπογλυκαιμικό επεισόδιο.
Η απορρόφηση του οινοπνεύματος από το γαστρεντερικό σωλήνα είναι μεγαλύτερη με κενό στομάχι.
Επιπλέον, ο κίνδυνος εμφάνισης υπογλυκαιμίας και γαστρικών διαταραχών είναι μεγαλύτερος.
2. Προσοχή στο είδος του φαγητού:
Το φαγητό ή το snack που θα συνοδεύει το ποτό σας καλό είναι να μην είναι αποκλειστικά υδατανθρακούχο (π.χ. μόνο πατατάκια, σκέτα ζυμαρικά, γλυκά), αλλά να περιέχει εκτός των υδατανθράκων και κάποια ποσότητα πρωτεϊνών με λίγα ωφέλιμα λιπαρά (κρέας ή ψάρι, τυρί ή γιαούρτι, ξηροί καρποί κλπ.)
3. Δεν τρώμε λιγότερο για να μην παχύνουμε:
Όταν καταναλώνουμε αλκοόλ δεν πρέπει να θεωρούμε ότι μπορούμε να "εξισορροπήσουμε" την κατάσταση τρώγοντας λιγότερο φαγητό ώστε να μην παχύνουμε. Προσοχή, εάν αυτό συμβεί (α) διαταράσσουμε το μεταβολισμό μας και (β) αυξάνουμε τον κίνδυνο για εκδήλωση σοβαρής υπογλυκαιμίας.
4. Αποφύγετε την κατάχρηση χρησιμοποιώντας τις "μονάδες αλκοόλ":
Εξοικειωθείτε με τις "μονάδες ή μερίδες αλκοόλ" έχοντας υπόψη σας τα κάτωθι:
- Μία (1) μονάδα αλκοόλ περιέχει 12-14 gr οινοπνεύματος και ισοδυναμεί με 250-350 ml μπύρα (αναλόγως αλκοολικών βαθμών), 120-150 ml κρασί (αναλόγως αλκοολικών βαθμών), 80 ml απεριτίφ και 40-50 ml "σκληρότερων" ποτών όπως ουίσκυ, βότκα, ρούμι, τζιν, ούζο, τσίπουρο κλπ.
- Ημερήσια επιτρεπόμενη κατανάλωση για τις Γυναικες: Έως μία (1) μονάδα αλκοόλ.
- Ημερήσια επιτρεπόμενη κατανάλωση για τους Άνδρες: Έως δύο (2) μονάδες αλκοόλ.
5. Επαρκής ενυδάτωση:
Τα ποτά δεν υποκαθιστούν τη λήψη υγρών. Η σωστή ενυδάτωση είναι σημαντική για την καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού των υδατανθράκων, την αποφυγή της αφυδάτωσης και τη διατήρηση ικανοποιητικών τιμών γλυκόζης στο αίμα.
6. Επαρκής έλεγχος επιπέδων γλυκόζης στο αίμα:
Η υπογλυκαιμική δράση του αλκοόλ είναι παρούσα για αρκετές ώρες μετά την κατανάλωση ποτού, γι'αυτό και είναι φρόνιμο να μη λησμονείτε να ελέγχετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας αυτές τις ημέρες. Συστήνεται αυτοέλεγχος (α) πριν τη λήψη αλκοόλ, (β) 2 ώρες μετά, (γ) εάν δε λάβετε γεύμα για περισσότερο από 3 ώρες και (δ) οπωσδήποτε πριν τη βραδινή κατάκλιση. Επί χαμηλών ή οριακά χαμηλών τιμών, διορθώνετε την κατάσταση τρώγοντας ένα μικρό γεύμα (π.χ. λίγο γάλα ή γιαούρτι, 2-3 φρυγανιές, λίγο ψωμί, 7-8 ξηρούς καρπούς κ.α.)
7. Αποφύγετε το αλκοόλ μετά από έντονη άσκηση:
Η ως άνω συνθήκη οδηγεί πολύ συχνά σε εκδήλωση σοβαρών υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
8. Αποφύγετε το αλκοόλ σε έντονη απορρύθμιση του Διαβήτη:
Όταν για οποιοδήποτε λόγο βρίσκεστε σε περίοδο έντονης απορρύθμισης και οι τιμές σακχάρου σας είναι πολύ υψηλές ή/και πολύ χαμηλές, αποφύγετε τα οινοπνευματώδη μέχρι να επιτύχετε καλύτερες ρυθμίσεις, ιδίως μάλιστα εάν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη τύπου-1 ή από σακχαρώδη διαβήτη κύησης.
9. Αποφύγετε την προσθήκη ανθρακούχων αναψυκτικών στο ποτό σας, καθώς και τα πολύ γλυκά ποτά:
Τα ανθρακούχα αναψυκτικά αυξάνουν την απορρόφηση του οινοπνεύματος από το γαστρεντερικό σωλήνα.
Όσον αφορά στα πολύ γλυκά ποτά, επιφορτίζουν τον οργανισμό σας με πολλές περιττές θερμίδες.
10. Υπογλυκαιμία ή Μέθη?
Προσοχή: Η υπογλυκαιμία και η μέθη εκδηλώνονται συχνά με παρόμοια συμπτώματα. Για το λόγο αυτό, εάν νιώσετε αδυναμία, καταβολή, ζάλη, τρόμο, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, πείνα ή αίσθημα κρύου ιδρώτα, μετρήστε άμεσα το σάκχαρό σας πριν προβείτε σε περαιτέρω ενέργειες. Εάν οι τιμές γλυκόζης είναι χαμηλές, αντιμετωπίστε σωστά το επερχόμενο υπογλυκαιμικό επεισόδιο.
ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ
Δημήτριος Η. Στεφανόπουλος MD, MSc, PhD(c)
Λυβησίου 2 & Καλαφάτη, Νέα Μάκρη - 19005
Επικοινωνία: Τηλ/Fax.: 22940 50727, Κιν. 697 97 79 215
Email: [email protected]
Περιοχές κάλυψης:
Νέα Μάκρη - Ραφήνα - Μαραθώνας - Αρτέμιδα (Λούτσα) - Πικέρμι - Παλλήνη - Κηφισιά / ΑΤΤΙΚΗ
Δημήτριος Η. Στεφανόπουλος MD, MSc, PhD(c)
Λυβησίου 2 & Καλαφάτη, Νέα Μάκρη - 19005
Επικοινωνία: Τηλ/Fax.: 22940 50727, Κιν. 697 97 79 215
Email: [email protected]
Περιοχές κάλυψης:
Νέα Μάκρη - Ραφήνα - Μαραθώνας - Αρτέμιδα (Λούτσα) - Πικέρμι - Παλλήνη - Κηφισιά / ΑΤΤΙΚΗ