Αντιμετώπιση Παχυσαρκίας
Α. Αναπροσαρμογή της διατροφής
Αφορά σε σχεδιασμό ειδικά εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής για κάθε πάσχοντα. Πριν από οποιαδήποτε παρέμβαση απαιτείται λεπτομερής καταγραφή του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού, κλινική εξέταση, καθώς και έλεγχος των βασικών εργαστηριακών παραμέτρων που σχετίζονται με το μεταβολισμό και την κατάσταση υγείας των ασθενών.
Στόχος είναι η κατάρτιση διαιτολογίου με σεβασμό στις βασικές συνήθειες διατροφής του κάθε ατόμου, που να εξασφαλίζει την ημερήσια πρόσληψη των απαραίτητων θερμίδων προσφέροντας ταυτόχρονα αίσθημα ευεξίας και αποφυγή του αισθήματος της πείνας και της όποιας ψυχικής καταπόνησης. 5-6 γεύματα ημερησίως (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, βραδινό), με μεσοδιάστημα 3 έως 3.5 ωρών μεταξύ τους, κυρίως γεύματα με σωστό συνδυασμό πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λαχανικών, κατανάλωση φρούτων και καλή ενυδάτωση, αποτελούν τη βάση της ισορροπημένης διατροφής που θα συμβάλλει στην ομαλή απώλεια των περιττών κιλών.
Β. Σωματική άσκηση
Η παράλληλη αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας μέσω της άσκησης βοηθά σημαντικά στην απώλεια βάρους. Τονίζεται εντούτοις ότι κάθε μορφή άσκησης θα πρέπει να συνδυάζεται πάντοτε με σωστή διατροφή. Για να κατανοήσει κανείς τη δυναμική της κάθε μίας παραμέτρου ξεχωριστά, αναφέρεται ότι η σωστή διατροφή είναι εκείνη μέσω της οποίας θα χαθεί το 85-90% περίπου του υπερβάλλοντος βάρους, ενώ η άσκηση θα συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου μόνο κατά 10-15%.
Εντούτοις, το μεγάλο όφελος που προσφέρει είναι ότι "ξυπνά" και κινητοποιεί το μεταβολισμό, διευκολύνοντας έτσι τη διατροφή να δράσει πολύ πιο αποδωτικά. Σε γενικές γραμμές, για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας συστήνεται καθημερινή άσκηση ήπιας έως μέτριας έντασης (περπάτημα, γρήγορο βάδην, κολύμβηση, χορός, αεροβική γυμναστική κλπ), διάρκειας τουλάχιστον 30'-40' min.
Η παράλληλη αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας μέσω της άσκησης βοηθά σημαντικά στην απώλεια βάρους. Τονίζεται εντούτοις ότι κάθε μορφή άσκησης θα πρέπει να συνδυάζεται πάντοτε με σωστή διατροφή. Για να κατανοήσει κανείς τη δυναμική της κάθε μίας παραμέτρου ξεχωριστά, αναφέρεται ότι η σωστή διατροφή είναι εκείνη μέσω της οποίας θα χαθεί το 85-90% περίπου του υπερβάλλοντος βάρους, ενώ η άσκηση θα συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου μόνο κατά 10-15%.
Εντούτοις, το μεγάλο όφελος που προσφέρει είναι ότι "ξυπνά" και κινητοποιεί το μεταβολισμό, διευκολύνοντας έτσι τη διατροφή να δράσει πολύ πιο αποδωτικά. Σε γενικές γραμμές, για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας συστήνεται καθημερινή άσκηση ήπιας έως μέτριας έντασης (περπάτημα, γρήγορο βάδην, κολύμβηση, χορός, αεροβική γυμναστική κλπ), διάρκειας τουλάχιστον 30'-40' min.
Γ. Φαρμακευτική παρέμβαση
Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η κατάλληλη αναπροσαρμογή της διατροφής σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση αρκούν για να επιτευχθεί η επιθυμητή απώλεια βάρους. Εντούτοις, όταν αυτό δεν καθιστάται εφικτό (απώλειες μικρότερες από το 5 έως 10% του αρχικού βάρους σώματος εντός 3-6 μηνών), μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ειδική φαρμακευτική αγωγή εφόσον φυσικά αυτό κριθεί ασφαλές από το θεράποντα ιατρό. Σημειώνεται ότι πέραν της προαναφερθείσας ανεπαρκούς απώλειας βάρους, προϋποθέσεις για τη χρήση αυτών των σκευασμάτων αποτελούν:
(α) Ο ασθενής να είναι παχύσαρκος με ΒΜΙ ≥30 kg/m2 ή
(β) Ο ασθενής να είναι υπέρβαρος με ΒΜΙ>27 kg/m2 και να εμφανίζει ένα ή περισσότερα νοσήματα που
σχετίζονται με παχυσαρκία, όπως διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη, σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένη
χοληστερίνη ή/και τριγλυκερίδια, καρδιαγγειακή νόσο, σύνδρομο υπνικής άπνοιας κ.α. ή
(γ) Ο ασθενής να έχει BMI μεταξύ 25-30 kg/m2 και ταυτόχρονα αυξημένη περίμετρο μέσης (άνω των 102 cm
για τους άνδρες και των 88 cm για τις γυναίκες) ή
(δ) Ο ασθενής να προετοιμάζεται για βαριατρικό χειρουργείο, δηλαδή για χειρουργική επέμβαση με σκοπό
την απώλεια βάρους.
Δ. Βαριατρικές επεμβάσεις
Βλέπε στην υποκαρτέλα: Βαριατρικές επεμβάσεις
Ε. Λιποαναρρόφηση υποδορίου λίπους
Η τεχνική οδηγεί σε ελάττωση της λιπώδους μάζας, με ελάττωση του βάρους σώματος και της περιμέτρου μέσης. Εντούτοις δεν επιφέρει βελτίωση και των μεταβολικών επιπλοκών της παχυσαρκίας όπως είναι η ινσουλινοαντίσταση, η διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη και ο σακχαρώδης διαβήτης, ούτε μειώνει τους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων (αρτηριακή υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία, στεφανιαία νόσο, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.)
Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η κατάλληλη αναπροσαρμογή της διατροφής σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση αρκούν για να επιτευχθεί η επιθυμητή απώλεια βάρους. Εντούτοις, όταν αυτό δεν καθιστάται εφικτό (απώλειες μικρότερες από το 5 έως 10% του αρχικού βάρους σώματος εντός 3-6 μηνών), μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ειδική φαρμακευτική αγωγή εφόσον φυσικά αυτό κριθεί ασφαλές από το θεράποντα ιατρό. Σημειώνεται ότι πέραν της προαναφερθείσας ανεπαρκούς απώλειας βάρους, προϋποθέσεις για τη χρήση αυτών των σκευασμάτων αποτελούν:
(α) Ο ασθενής να είναι παχύσαρκος με ΒΜΙ ≥30 kg/m2 ή
(β) Ο ασθενής να είναι υπέρβαρος με ΒΜΙ>27 kg/m2 και να εμφανίζει ένα ή περισσότερα νοσήματα που
σχετίζονται με παχυσαρκία, όπως διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη, σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένη
χοληστερίνη ή/και τριγλυκερίδια, καρδιαγγειακή νόσο, σύνδρομο υπνικής άπνοιας κ.α. ή
(γ) Ο ασθενής να έχει BMI μεταξύ 25-30 kg/m2 και ταυτόχρονα αυξημένη περίμετρο μέσης (άνω των 102 cm
για τους άνδρες και των 88 cm για τις γυναίκες) ή
(δ) Ο ασθενής να προετοιμάζεται για βαριατρικό χειρουργείο, δηλαδή για χειρουργική επέμβαση με σκοπό
την απώλεια βάρους.
Δ. Βαριατρικές επεμβάσεις
Βλέπε στην υποκαρτέλα: Βαριατρικές επεμβάσεις
Ε. Λιποαναρρόφηση υποδορίου λίπους
Η τεχνική οδηγεί σε ελάττωση της λιπώδους μάζας, με ελάττωση του βάρους σώματος και της περιμέτρου μέσης. Εντούτοις δεν επιφέρει βελτίωση και των μεταβολικών επιπλοκών της παχυσαρκίας όπως είναι η ινσουλινοαντίσταση, η διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη και ο σακχαρώδης διαβήτης, ούτε μειώνει τους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων (αρτηριακή υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία, στεφανιαία νόσο, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.)
ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ
Δημήτριος Η. Στεφανόπουλος MD, MSc, PhD
Λυβησίου 2 & Καλαφάτη, Νέα Μάκρη - 19005
Επικοινωνία: Τηλ/Fax.: 2294050727, Κιν. 6979779215
Email: [email protected]
Περιοχές κάλυψης:
Νέα Μάκρη - Ραφήνα - Μαραθώνας - Αρτέμιδα - Πικέρμι - Παλλήνη - Χαλάνδρι - Κηφισιά / ΑΤΤΙΚΗ